حضور مارمولک ها در محیط زندگی، به ویژه در مناطق گرمسیر، یکی از رایج ترین دغدغه های ساکنان خانه ها، مغازه ها و دفاتر کار است. اگرچه این خزندگان به طور مستقیم خطرناک نیستند، اما وجودشان با احساس نارضایتی و حتی ترس در برخی افراد همراه است. در این مقاله، به بررسی دقیق روش های سمپاشی مارمولک، دلایل ورود آن ها به محیط داخلی، خطرات احتمالی، انواع سم های مؤثر و نکات مهم پیش و پس از سمپاشی مارمولک خواهیم پرداخت. با سمکده همراه باشید.
چرا مارمولک وارد خانه می شود؟
- مارمولک ها عمدتاً از حشرات ریز مثل پشه، مورچه، سوسک و عنکبوت تغذیه می کنند. اگر خانه شما محل تجمع این حشرات باشد، مارمولک ها جذب آن خواهند شد.
- مارمولک ها به محیط های گرم، تاریک و کم رفت و آمد علاقه دارند. ترک های دیوار، پشت کابینت ها و وسایل خانه محل مناسبی برای مخفی شدن آن ها است.
- رطوبت زیاد در سرویس بهداشتی، آشپزخانه یا زیرزمین می تواند مارمولک ها را جذب کند.
- چراغ هایی که در شب روشن هستند، حشرات را جذب می کنند و به دنبال آن مارمولک ها نیز به آن نواحی کشیده می شوند.
- درهای باز، پنجره هایی بدون توری یا درزهای اطراف لوله ها و دیوارها، راه ورود مناسبی برای مارمولک ها فراهم می کند.
آیا مارمولک خطرناک است؟
مارمولک ها معمولاً تهدید مستقیمی برای انسان محسوب نمی شوند و نیش یا گزش ندارند. اما وجود آن ها ممکن است باعث انتقال آلودگی های میکروبی از طریق تماس با مواد غذایی یا سطوح شود. همچنین در برخی افراد، ترس یا فوبیا مارمولک وجود دارد که موجب اضطراب شدید می شود.
روش های خانگی دفع مارمولک
۱) استفاده از پوست تخم مرغ
مارمولک ها از بوی پوست تخم مرغ تازه فراری اند. قرار دادن پوست تخم مرغ خشک شده در گوشه های خانه، مخصوصاً اطراف پنجره ها و درها، می تواند آن ها را دور کند.
۲) اسپری سیر یا پیاز
بوی تند سیر و پیاز برای مارمولک ها بسیار آزاردهنده است. مخلوط عصاره سیر یا پیاز با آب و اسپری آن در مسیرهای احتمالی تردد مارمولک ها، یکی از روش های طبیعی مؤثر است.
۳) استفاده از فلفل سیاه یا قرمز
پودر فلفل در گوشه های دیوار یا پشت کابینت ها پاشیده شود. این بو و تندی، مارمولک ها را به ترک محیط مجبور می کند.
۴) روغن درخت چای یا اکالیپتوس
این روغن ها را با آب رقیق کرده و به صورت اسپری در محیط پخش کنید. بوی آن ها نه تنها مارمولک، بلکه بسیاری از حشرات را دور می کند.
۵) قهوه و تنباکو
ترکیب پودر قهوه و تنباکو را گلوله کرده و در مسیر رفت و آمد مارمولک قرار دهید. این ترکیب برای مارمولک ها سمی است.
۶) کاهش نور شبانه و حذف حشرات
با خاموش کردن چراغ های اضافی در شب و سمپاشی برای حذف حشرات، منبع جذب مارمولک از بین می رود.
۷) استفاده از تله چسبی
تله های چسبی بدون سم را در پشت درها یا زیر سینک قرار دهید تا مارمولک ها به دام بیفتند و بتوانید آن ها را بدون آسیب از محیط خارج کنید.

چرا سمپاشی مارمولک بهترین راه دفع است؟
اگرچه بسیاری از روش های خانگی مانند استفاده از پوست تخم مرغ، سیر یا فلفل برای دور کردن مارمولک پیشنهاد می شوند، اما این روش ها اغلب موقتی، سطحی و غیربهداشتی هستند. در مقابل، سمپاشی اصولی توسط افراد متخصص، یک راه حل قطعی و ماندگار برای از بین بردن مارمولک ها است.
متخصصان سمپاشی با استفاده از سموم تایید شده و شناسایی دقیق محل های اختفا و مسیر حرکت مارمولک ها، محیط را به طور کامل ایمن می کنند؛ بدون اینکه آسیبی به سلامت ساکنان یا وسایل خانه وارد شود.
باید توجه داشت که سمپاشی غیر اصولی توسط افراد غیر متخصص می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد؛ از جمله دلایل اینکه چرا خودمان سمپاشی نکنیم؟، پخش سم در فضای خانه، تهدید سلامت کودکان و حیوانات خانگی، باقی ماندن اثر سم روی مواد غذایی یا حتی پنهان شدن عمیق تر مارمولک ها در شکاف ها و درزها.
انواع سم مارمولک و کاربرد آن ها
در ادامه با انواع سم مارمولک و کاربردهای هر کدام آشنا می شوید. انتخاب نوع سم به محل استفاده، میزان آلودگی و نوع محیط (مسکونی یا صنعتی) بستگی دارد:
۱) سم مارمولک مایع (مایع اسپری شونده)
کاربرد: مناسب برای استفاده در دیوارها، گوشه ها، پشت وسایل و محل های عبور مارمولک.
ویژگی ها: قابل ترکیب با آب، پخش یکنواخت با سمپاش دستی یا برقی، اثر ماندگار ۲ تا ۳ هفته، برخی انواع آن بدون بو و ایمن برای محیط داخل منزل
۲) سم مارمولک پودری
کاربرد: برای پاشیدن در شکاف ها، زیر کابینت، اطراف لوله ها و نقاط غیر قابل دسترس
ویژگی ها: بسیار مؤثر در خشک و ساکن کردن مسیر حرکت، گاهی مورد استفاده برای تقویت اسپری ها، عملکرد بهتر در محیط های خشک
۳) سم مارمولک ژلی
کاربرد: بیشتر در فضاهای بسته و با رطوبت کم مثل کابینت ها و پشت وسایل برقی
ویژگی ها: جذب تدریجی توسط مارمولک، ماندگاری بالا، بی بو و بدون آلودگی برای محیط خانه، مناسب برای منازل با کودک یا حیوان خانگی
۴) طعمه های سمی مخصوص مارمولک
کاربرد: در محیط های صنعتی یا انبارها
ویژگی ها: ترکیبی از طعمه و سم، جهت جذب و از بین بردن مارمولک، باید در نقاط دور از دسترس قرار داده شود، برای استفاده خانگی توصیه نمی شود مگر با نظارت افراد متخصص
استفاده از سموم بدون دانش فنی می تواند خطرناک باشد. انتخاب نادرست نوع سم، دوز بالا یا تماس با غذا و سطوح منزل می تواند برای انسان و حیوانات خانگی مضر باشد. به همین دلیل بهترین راه، استفاده از خدمات سمپاشی تخصصی با سموم استاندارد و مجاز است.

مراحل سمپاشی مارمولک به صورت تخصصی
۱) بازدید و شناسایی محل های آلوده
در مرحله اول، کارشناس با بررسی دقیق محیط، نقاط آلوده، مسیرهای تردد مارمولک ها و محل های پنهان شدن آن ها مانند پشت وسایل، درز دیوارها و سقف کاذب را شناسایی می کند. این مرحله تعیین کننده نوع سم، روش اجرا و میزان مواد مصرفی است
۲) انتخاب نوع سم متناسب با محیط
با توجه به نوع ساختمان (مسکونی، تجاری، انبار، صنعتی)، میزان آلودگی و شرایط تهویه، نوع سم (مایع، پودری، ژلی یا طعمه ای) انتخاب می شود. سموم تخصصی معمولاً بی بو، کم خطر برای انسان و با اثر طولانی مدت هستند.
۳) آماده سازی محیط برای سمپاشی
قبل از آغاز کار، ساکنین در صورت نیاز از محیط خارج می شوند و وسایل حساس مانند مواد خوراکی یا ظروف پوشانده یا جابجا می گردند. همچنین حیوانات خانگی و کودکان باید دور نگه داشته شوند.
۴) اجرای سمپاشی با تجهیزات استاندارد
کارشناس با استفاده از دستگاه های تخصصی سمپاشی (دستی یا موتوری)، مواد را به شکل دقیق و یکنواخت در نقاط حساس و محل های تردد مارمولک پخش می کند. در برخی موارد از سم های ترکیبی یا چند مرحله ای استفاده می شود.
۵) ایمن سازی و جمع بندی کار
پس از اتمام سمپاشی مارمولک، محیط تا مدت کوتاهی بسته می ماند تا مواد اثر کامل خود را بگذارند. سپس تهویه انجام می شود و آموزش های لازم برای جلوگیری از بازگشت مارمولک ها به ساکنین داده می شود.
۶) پیگیری و بازدید دوره ای
در صورتی که آلودگی شدید باشد، یک نوبت پیگیری یا تقویت در روزهای آینده انجام می شود تا اطمینان حاصل شود که محیط به طور کامل از مارمولک ها پاک شده است.
نکات مهم قبل و بعد از سمپاشی مارمولک
برای اینکه فرآیند سمپاشی مارمولک ها با موفقیت کامل انجام شود و از بازگشت آن ها جلوگیری گردد، آگاهی از اقدامات لازم برای قبل و بعد از سمپاشی اهمیت بالایی دارد. رعایت این نکات باعث افزایش اثربخشی سم و حفظ ایمنی ساکنین می شود.
اقدامات لازم قبل از سمپاشی مارمولک
- برای جلوگیری از تماس مستقیم با سم یا استنشاق آن، توصیه می شود در زمان سمپاشی مارمولک، بچه ها و حیوانات از محل خارج شوند.
- تمام خوراکی ها، ظروف غذا، وسایل آشپزخانه و لوازم بهداشتی باید پوشانده یا به فضای دیگری منتقل شوند.
- پشت یخچال، گاز، کمدها و وسایلی که در کنار دیوار قرار دارند باید تا حد امکان جابجا شوند تا کارشناس به محل های پنهان شدن مارمولک دسترسی داشته باشد.
- پیش از سمپاشی، بستن برخی شکاف ها و ترک ها با توصیه کارشناس می تواند مؤثرتر باشد.
اقدامات لازم بعد از سمپاشی مارمولک
- معمولاً توصیه می شود پس از سمپاشی تا ۲ الی ۴ ساعت (بسته به نوع سم) در محیط نمانید تا ذرات سم به خوبی خشک و ته نشین شوند.
- پس از بازگشت، درها و پنجره ها را باز کرده و اجازه دهید هوا به خوبی جریان پیدا کند تا باقی مانده بخار سم از بین برود.
- برای حفظ اثر طولانی مدت سم، نباید فوراً نقاطی که سمپاشی شده اند شسته شوند، مگر در محل هایی که با دست یا غذا تماس دارند.
- پس از چند روز، نقاط حساس توسط کارشناس بازبینی شود تا در صورت نیاز سمپاشی مجدد یا مکمل انجام گردد.
- پاکیزگی، جمع آوری حشرات مرده، کنترل رطوبت و بستن مجدد درزها باعث می شود مارمولک ها دیگر به محیط باز نگردند.

مزایای استفاده از خدمات سمپاشی مارمولک ها به صورت تخصصی
- استفاده از سموم مجاز و ایمن برای انسان و محیط زیست
- تیم مجرب و آموزش دیده
- حذف کامل و تضمینی مارمولک ها
- افزایش طول عمر نتیجه با رعایت نکات ارائه شده
مارمولک ها به دلایل مختلفی وارد خانه ها می شوند و اگرچه خطر مستقیم ندارند، اما حضور آن ها می تواند آزاردهنده باشد. روش های خانگی ممکن است موقتی باشند، اما برای از بین بردن کامل این مزاحمان، استفاده از خدمات سمپاشی تخصصی بهترین انتخاب است. با مشاوره و اجرای سمپاشی اصولی، می توانید برای همیشه از شر مارمولک ها راحت شوید.
سوالات متداول شما
۱) بهترین زمان برای سمپاشی مارمولک چه زمانی است؟
اوایل بهار یا تابستان زمانی مناسب است؛ چون فعالیت مارمولک ها در این فصول بیشتر می شود.
۲) سمپاشی مارمولک چقدر زمان می برد؟
بسته به وسعت محل، معمولاً بین ۱ تا ۲ ساعت زمان نیاز دارد.